Triển vọng cây chanh leo trên đất Tam Đường

Đi dưới cái nắng gay gắt của một ngày đầu tháng 4, chúng tôi đến tham quan diện tích chanh leo của người dân ở xã Khun Há. Từ đôi bàn tay khéo léo, bà con nơi đây đã trồng và chăm sóc cây chanh leo sinh trưởng, phát triển tốt. Trước mắt chúng tôi hiện ra những giàn chanh xanh mướt, sai trĩu quả, to, tròn, xanh vỏ, đầy hứa hẹn. Trong 2 năm (2020-2021), nông dân trong xã trồng, chăm sóc 12,65ha chanh leo. Bà con tuân thủ đúng yêu cầu kỹ thuật và phòng, trừ sâu bệnh cho cây chanh leo, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Dự kiến cuối tháng 4, bà con sẽ thu hoạch vụ quả chanh leo đầu tiên trong năm.

Ngoài việc chăm sóc, thu hái quả chanh leo hiện có, thời điểm này, bà con tiếp tục chuyển đổi ruộng 1 vụ lúa kém hiệu quả sang trồng 8,9ha chanh leo. Xã phối hợp với Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) huyện, Công ty Cổ phần NaFoods Tây Bắc hướng dẫn bà con kỹ thuật bắc giàn, làm đất, đào hố, trồng, chăm sóc chanh leo. Nhờ đó, chanh leo được trồng đúng kỹ thuật và bảo đảm đúng tiến độ.

Nông dân huyện Tam Đường kiểm tra sâu bệnh trên cây chanh leo.

Điển hình, gia đình anh Cứ A Páo ở bản Sàn Phàng Cao, năm 2020 là hộ đi đầu của xã Khun Há chuyển đổi 3.600m2 đất ruộng 1 vụ lúa kém hiệu quả do thiếu nước sang trồng chanh leo. Cán bộ huyện, xã hướng dẫn gia đình anh ứng dụng khoa học, kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho cây chanh leo. Nhờ đó, diện tích chanh leo của gia đình anh phát triển tốt, sai quả, năng suất cao. Năm qua, anh thu được 20 triệu đồng tiền từ bán chanh leo. Anh Páo tâm sự: “Qua chăm sóc, tôi thấy chanh leo là cây dễ trồng, đem lại hiệu quả cao hơn nhiều so với gieo cấy 1 vụ lúa. Tôi chăm sóc cây chanh leo đúng kỹ thuật từ việc làm đất, đào hố, trồng đúng khoảng cách đến bón phân, cắt tỉa lá và thu hoạch quả, đem lại hiệu quả kinh tế cao cho gia đình. Năm nay, tôi tiếp tục đăng ký chuyển đổi 1.000m2 đất ruộng 1 vụ lúa/năm sang trồng chanh leo theo hướng hàng hóa”.

Hiện nay, nông dân thị trấn Tam Đường dồn sức trồng mới 1,7ha và chăm sóc 9,18ha chanh leo đang ra hoa, kết quả. Bà con chăm sóc cây chanh leo sinh trưởng, phát triển tốt; phòng trừ sâu bệnh thường xuyên, như: xoăn lá, đốm đầu, dầu loang. Nhờ đó, cây chanh leo phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng địa phương, nhiều quả, thơm, ngon, được khách hàng ưa chuộng. Theo người trồng chanh leo ở thị trấn thì bà con ký kết với Công ty Cổ phần NaFoods Tây Bắc bao tiêu toàn bộ sản phẩm quả chanh leo với giá từ 3,5 - 25 nghìn đồng/kg. Tuy nhiên, năm qua, Công ty Cổ phần NaFoods Tây Bắc gặp không ít khó khăn do dịch Covid-19 không vận chuyển được, có những thời điểm không thu mua chanh leo như đã ký kết với người dân. Vì vậy, bà con phải rao bán chanh leo trên facebook, zalo. Đến nay, chanh leo trên đất thị trấn đang cho thu hoạch nhiều quả. Bà con mong muốn, công ty thu mua chanh leo theo đúng hợp đồng đã ký kết, góp phần bảo đảm đời sống và an sinh xã hội.

Tam Đường là huyện có diện tích đất nông nghiệp màu mỡ, khí hậu ôn hòa, thuận lợi cho cây chanh leo phát triển. Cây chanh leo “bén duyên” trên đất Tam Đường từ năm 2018. Qua chăm sóc, bà con nhận thấy cây chanh leo dễ trồng, dễ sống, phát triển tốt, sản lượng quả cao, phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng địa phương. Ngày 30/12/2020, UBND tỉnh phê duyệt Quyết định số 1873/QĐ-UBND về việc liên kết trồng và tiêu thụ quả chanh leo với Công ty Cổ phần Nafoods Tây Bắc. Đến nay, diện tích cây chanh leo trên địa bàn huyện ngày càng được mở rộng. Tính đến hết tháng 12/2021, toàn huyện có 36,7ha cây chanh leo. Bà con đầu tư giàn, giống, trồng cây chanh leo và cho thu hoạch từ 4-5 năm mới phải trồng lại. Diện tích chanh leo trên địa bàn huyện cho thu hoạch liên tục từ 8-10 tháng trong năm, năng suất bình quân đạt 20 tấn/ha.

Điểm mới năm nay, trên địa bàn huyện có thêm Công ty Cổ phần thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao liên kết với người dân trồng và tiêu thụ quả chanh leo. Phòng NN&PTNT huyện đã triển khai cho bà con đăng ký, trồng 48,69ha chanh leo (tăng 28,69ha so với kế hoạch), tại các xã: Bản Giang, Sơn Bình, Hồ Thầu, Tả Lèng, Khun Há và thị trấn. Phòng NN&PTNT huyện phối hợp với các công ty hướng dẫn bà con kỹ thuật làm đất, trồng, chăm sóc chanh leo theo đúng kỹ thuật và bảo đảm tiến độ.

Tin rằng, thời gian tới, người dân và doanh nghiệp tiếp tục liên kết mở rộng diện tích nhằm hình thành vùng nguyên liệu chanh leo hàng hóa. Đây là cây trồng tiềm năng giúp người dân phát triển kinh tế bền vững.