Du lịch thành phố - Cần có hướng đi mới

Nhiều người cho rằng, du lịch thành phố Lai Châu ngày càng trở nên “nghèo nàn”, nghèo về hoạt động, nghèo về địa điểm… Ngoài chợ đêm San Thàng đang là điểm thu hút người dân đến tham quan và trải nghiệm thì hầu hết các địa điểm trước đây từng xây dựng đang dần trở nên mai một. Nổi bật có Khu du lịch cộng đồng bản Gia Khâu 1. Bản nằm cách trung tâm thành phố Lai Châu khoảng 10km thuộc địa phận xã Sùng Phài và được công nhận là điểm du lịch cộng đồng từ năm 2012. Trước đây, bản là điểm đến thú vị đối với du khách yêu thích thiên nhiên và ham tìm hiểu văn hóa bản địa.
Gia Khâu 1 được công nhận là điểm du lịch cộng đồng nên trong những năm qua, UBND các cấp đã tập trung xây dựng và triển khai các dự án nhằm thu hút khách du lịch đến tham quan vừa góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn vừa góp phần phát triển ngành du lịch của tỉnh nhà với hơn 10 tỷ đồng. Và, một trong những dự án đó là mở chợ phiên tại bản vào ngày thứ 7 hàng tuần, dự án thí điểm triển khai vào đầu năm 2017 nhằm tạo ra nơi giao thương và trao đổi hàng hóa giữa các vùng miền. Tuy nhiên, phiên chợ ngày càng mai một, thưa thớt và rồi mất hẳn. Theo người dân ở đây cho biết, những ngày đầu mới triển khai phiên chợ tương đối đông, nhưng dần dần phiên chợ không thu hút khách. Một phần do người đến mua ít và một phần do chợ không có hàng hóa phong phú. Những hàng hóa mang tính đặc sản, đặc trưng của điểm du lịch hầu như không có nên phiên chợ trở nên nhàm chán đối với người đến, thưa dần và dừng hẳn sau 3 tháng triển khai.

Cảnh quan Khu du lịch cộng đồng bản Gia Khâu 1 không còn hấp dẫn du khách.

Du lịch cộng đồng là loại hình du lịch được phát triển trên cơ sở các giá trị văn hóa của cộng đồng, do người dân quản lý, tổ chức khai thác và hưởng lợi. Tuy nhiên, đến với Gia Khâu 1, người dân nơi đây chưa biết cách khai thác, nói đúng hơn là người dân chưa biết cách làm và mặn mà với làm du lịch. Kinh tế ở bản phần lớn phụ thuộc vào người đàn ông, phụ nữ hầu hết chỉ ở nhà thêu thùa, bếp núc. Có chăng chỉ một vài hộ mở hàng tạp hoá, mang mớ rau, cân thịt ra trung tâm bản để bán, giao thương với nhau. Giờ đây, điểm du lịch cộng đồng hầu như là bỏ không, không đầu tư, không cải tạo.
Chị Giàng Thị Chà - quản lý Khu du lịch Gia Khâu 1 chia sẻ: Bản có 100% là dân tộc Mông nhưng để hình thành các homestay tại các nhà dân chắc chắn khó thực hiện. Bởi nguyên nhân lớn nhất là nhận thức của người dân về du lịch còn hạn chế. Khi nhận quản lý Khu du lịch một phần không có kinh phí một phần tôi cũng không dám đầu tư nhiều vì chưa có một quy định chuẩn về việc quản lý Khu du lịch này. Do đó, nên hầu hết tôi tập trung vào dịch vụ ăn uống, những món ăn truyền thống của đồng bào dân tộc Mông nên lượng khách đặt tại đây tương đối nhiều. Hầu hết ngày nào Khu du lịch cũng có khách đến ăn uống. Hy vọng, thành phố cũng có những chủ trương mới đối với Khu du lịch để nơi đây trở thành điểm đến đối với du khách thập phương.
Ngoài bản du lịch cộng đồng Gia Khâu 1, thì Khu Lâm viên cũng đang kỳ vọng là điểm đến hấp dẫn. Đây là công viên trung tâm và lớn nhất thành phố Lai Châu. Lâm viên tọa lạc trên một ngọn đồi ở giữa trung tâm thành phố. Ý tưởng chính của thiết kế là bảo tồn, chỉnh trang hệ sinh thái đồi chè hiện hữu và tạo nên một không gian văn hóa chè. Tuy đang trong quá trình xây dựng nhưng Khu lâm viên thu hút khá nhiều người dân đến thư giãn như vui chơi, đi bộ. Do chưa hoàn thiện, Khu lâm viên chưa bàn giao và chưa có người trông coi quản lý nên một số hạng mục công trình xuống cấp, thanh thiếu niên hay người dân sau khi ăn uống vứt rác bừa bãi. Chị Nguyễn Thị Đoan (phường Tân Phong) thường xuyên lên đây đi bộ, cho biết: Buổi chiều hàng ngày, tôi thường lên đây để đi bộ, hít thở không khí trong lành, tôi thấy tình trạng lâm viên bị xả rác khá nhiều. Mong mỗi người dân có ý thức trách nhiệm hơn với việc mình làm.
Xã hội càng phát triển thì việc đô thị hoá là điều tất yếu. Những bản sắc văn hoá vốn có có thể dần bị mai một, việc bảo tồn, lưu giữ và phát huy sẽ trở nên khó khăn. Do vậy, việc phát huy những bản sắc văn hoá dân tộc để phát triển du lịch là một thách thức. Chị Phạm Thị Hải - Phó trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin thành phố Lai Châu chia sẻ: Hiện nay, du lịch thành phố đang có một số khó khăn nhất định như: nguồn kinh phí hạn hẹp nên việc quảng bá, xúc tiến du lịch hầu như không có, chủ yếu thực hiện trên các nền tảng miễn phí như qua zalo, facebook; người dân chưa thực sự tham gia vào làm du lịch và tiềm năng du lịch của thành phố cũng còn hạn hẹp. Do đó, thành phố xác định thương mại dịch vụ vẫn là chủ lực như kinh doanh khách sạn, lưu trú. Vì vậy, chúng tôi tập trung nâng cao chất lượng các dịch vụ nhằm thu hút du khách.
Du lịch thành phố Lai Châu vẫn còn trong quá trình xây dựng và phát triển. Hy vọng, thành phố sẽ có những hướng đi phù hợp để luôn xứng tầm với trung tâm hành chính - chính trị của tỉnh.